10/10. Oanh, người cháu đơn côi!

(… tiếp theo và hết.)

Cũng phải mất đến hai tuần sau Oanh mới biết được tin. Khi chiến cuộc kết thúc, mọi người đã lục tục kéo nhau về lại nhà cũ, Oanh và em mong mãi mà không thấy mẹ đến đón về. Cháu cứ sụt sùi khóc suốt ngày. Miệng không ngớt lải nhải hỏi bà nội mẹ con đâu? Sao lâu quá không thấy mẹ con đến đón. Sốt ruột bà nội về Hố Nai coi thì ông bà ngoại, mẹ và em vẫn chưa trở về. Hỏi ra kẻ nói thế này, người kể nẻo khác, cuối cùng mới vỡ lẽ ra là ông bà, mẹ và em đã cùng đi trên chiếc xe định mệnh kể ở trên, và không bao giờ trở về với chị em Oanh nữa! Chị em Oanh nhớ mẹ, nhớ em, nhớ ông bà khóc mãi, khóc mãi, khiến bà nội và những người biết chuyện, đều thương cảm cho cảnh ngộ của các cháu, làm cho ai cũng phải đổ lệ xót thương. Tội nghiệp các cháu mồ côi, bà nội càng ra sức thương yêu, dỗ dành, chiều chuộng các cháu nhiều hơn. Do đó, ngày tháng cũng từ từ qua, trong sự nguôi ngoai thương nhớ gia đình chị em Oanh.

Thời thế đổi thay, cuộc sống trở nên khó khăn hơn. Vì chính quyền mới không chịu trách nhiệm gì về những người cũ làm cho đời sống đảo lộn, mọi sinh hoạt không còn giữ được nề nếp như xưa cũ nữa!! Mọi nguồn trợ cấp của chính quyền cũ, cho gia đình cô nhi, tổ phụ của gia đình bà nội, đã bị chính quyền mới cúp mất, giờ không còn. Lại thêm chính quyền mới quản lý chặt chẽ mọi mặt, nên đời sống thiếu hụt mọi bề. Khó khăn chồng chất khó khăn, bà nội Oanh, ngày càng già đi nhanh hơn thấy rõ, vì lo đối phó với cuộc sống thiếu thốn mọi mặt. Nuôi thân bây giờ đã khó, lại còn phải lo thêm cho hai đứa cháu mồ côi.

Bà đã tính đưa hai chị em Oanh về Hố Nai, nơi có đông bà con họ hàng bên ngoại của cháu, xem có ai có khả năng nuôi dưỡng được các cháu hay không? Lại nữa, còn căn nhà và bao nhiêu đồ đạc mà ông bà ngoại và mẹ Oanh đã đổ biết bao mồ hôi và tiền của mới tạo dựng được. Liệu có ai trông coi dùm hay lại để người ta hiểu lầm là nhà không có chủ? Người ta lại lấy đi, phá đi thì thật là bất hạnh cho các cháu! Nhưng khi về Hố Nai xem xét tình hình, bà thấy khó có ai có thể giúp bà trong việc trông coi các cháu cho được. Còn căn nhà và tài sản? Thì cũng may, có người cháu họ của ông bà ngoại Oanh đi lính chạy về. Không có nhà cửa, lại là trưởng tộc xin vào ở nhờ cùng trông coi hộ cho các cháu, cùng với một gia đình người em nữa. Mà nếu như không có hai bác đấy, trong họ cũng còn nhiều người có thể trông coi dùm.

 

Nghĩ được thế nên bà an tâm lắm. Giờ chỉ còn lo sao để có thể nuôi cho hai cháu lớn khôn lên thôi. Thế là bà phải bày ra công việc để làm mà mưu sinh. Với tí vốn liếng còm cõi, bà mở một nồi bún bán ngay tại nhà, bán cho bà con chòm xóm ăn mỗi buổi sáng. Nhờ trời, và cũng nhờ khéo nấu, được bà con trong xóm và các vùng lân cận thương mến chiếu cố, nên bà cháu Oanh cũng lây lất sống qua được những gian truân buổi giao thời.

 

 

Nhìn các cháu bà luôn thương hại tội nghiệp. Người ta mất cha cũng còn có mẹ, đàng này.. Mới chạnh nghĩ đến đây là cổ họng bà như có một cục gì đó chặn ngang, tắc nghẹn, làm bà nấc lên, nước mắt tự trào ra khiến bà sợ, bà không dám nghĩ ngợi tiếp, vì bà sợ rồi chính bà cũng chẳng cầm nổi lòng mình, về nỗi cám cảnh éo le bi thảm của gia đình, mà bật khóc nức nở, làm các cháu buồn hơn và lại khóc theo thì khốn. Thế nên bà lo kiếm ba công chuyện vớ vẩn trong nhà mà làm cho nguôi ngoai. Nhưng những lúc đêm về, với giấc ngủ chậm đến ở người già. Nằm trằn trọc mãi, bà chẳng sao có thể xua đuổi được những ý nghĩ chua xót của cuộc sống thực tế phũ phàng mà bà đang phải đối diện. Bà lặng lẽ âm thầm khóc thương cho mình và cho các cháu. Đôi khi bà cũng còn nhận đuợc chút an ủi là các cháu cũng may mắn còn hai đứa, mai này khôn lớn dựa dẫm, an ủi lẫn nhau, khi bà không còn nữa. Nghĩ thế nên bà cũng cảm thấy nhẹ nhõm đôi phần.

 

 

Rồi các cháu cũng đến tuổi cắp sách đến trường. Đói no gì bà cũng có thể chịu được, nhưng để các cháu không được đi học thì bà không chịu, nên bằng mọi cách, bà lo cho các cháu được đi học như con người ta bình thường. Oanh buổi sáng, còn em Tuấn buổi chiều. Hai chị em hai lớp, học xong về nhà học bài, ở nhà chơi, chờ xem bà có sai bảo, nhờ vả gì không? Được cái, nhờ trời thương, các cháu cũng ngoan ngoãn, dễ bảo, nên bà cũng cảm thấy an tâm. Ngày ngày, bà cháu quấn quýt bên nhau, nghe các cháu ríu rít, líu lo kể về chuyện chơi đùa, chuyện học hành, bà cũng cảm thấy vui. Hôm qua con Oanh đi học về hí hửng khoe với bà:

 -“Bà ơi tuần này lớp con đăng ký thi đua làm kế hoạch nhỏ.’’

 

-“Kế hoạch nhỏ là kế hoạch gì?’’ Bà hỏi lại Oanh trong khi đang làm công việc vặt trong nhà.

 

-“Là lớp con đi lượm lặt giấy vụn, bao nylon, sắt thép vụn vặt cho nhà trường.’’

 

Oanh thưa, nghe thế bà lại hỏi:

 

-“Để làm gì hả cháu?’’

 

-“Để đóng góp với đội Thiếu Niên Tiền Phong bán lấy tiền đóng một con tầu chở các cháu đi thăm miền Bắc.’’ Oanh thưa.

 

 

Nghe cháu kể thế, bà nội đâm lo. Với kinh nghiệm mà bà đã từng sống, bà không dám nói ra ý nghĩ của bà. Nhưng làm sao mà ba tờ giấy vụn mà có thể đóng được con tàu đây? Bà nghĩ: (khốn nạn thật, họ lừa cả lũ trẻ, học không lo học, lại lo đi kế hoạch lớn với kế hoạch nhỏ, rồi đây cháu bà lại phải giang nắng, giang nôi mất thôi, khổ quá). Kể từ lúc đó, bà thấy Oanh lo lượm lặt mọi thứ trong nhà, từ tờ giấy vụn, cái bao nylon cũ, cái lon sữa bò bẹp, cái chai, cái lọ, cái nồi nhôm thủng, cái nắp vung méo, rồi dồn cả vô bao để mai mang đi học. Hết trong nhà, các cháu lại ra đường, ra phố để lượm. Hết cá nhân lại đến tập thể, rồi cả thầy cô giáo cùng tham gia. Thế là thay vì đi dậy học, thầy cô lại dắt díu đám học trò đi nhặt phế liệu.

 

 

Ngoài đường phố lúc đó, cứ từng tốp, từng tốp học sinh nhỏ, được các thầy cô hướng dẫn, đi lôi kéo, khuân vác những thứ gì mà người ta vất bỏ lại bên lề đường, kể cả vũ khí và xe cộ. Chẳng riêng gì Oanh cháu bà, mà tất cả trẻ trong khu phố đều phải làm như vậy cả. Bà nghĩ: (cứ cái đà này chẳng bao lâu, nhà trường sẽ biến thành bãi rác phế liệu mất!!!) Sau những lần tham gia như vậy, về đến nhà bà thấy Oanh mặt mũi đỏ gay, đen nhẻm, không khéo còn bị cảm nắng nữa chứ, rõ khổ!! Nhưng bà chẳng làm gì được để giúp cháu.

 

 

Hết lớp này, lại đến lớp khác. Nhỏ như lớp của thằng Tuấn cũng không thoát khỏi. Mới mấy tuổi đầu thì biết gì mà cũng bắt kế hoạch lớn, kế hoạch nhỏ? Và mọi việc được lặp lại y như chị nó đã làm vậy.

 

 

Một hôm, đưa thằng Tuấn đi học. Hôm nay lớp Tuấn đi làm kế hoạch nhỏ. Bà đã cẩn thận lo mặc quần dài, áo dài tay, và mũ rộng vành cho cháu. Cái thằng rõ ương! Bảo nó đội cái nón cho nó đỡ nắng, nó sợ bạn bè trêu nên không chịu, nói mãi nó mới chịu đội cái mũ rộng vành. Dắt đến sân trường, bà dặn dò cháu cẩn thận rồi mới ra về.

 

 

Ngang qua nhà thờ như thường lệ, bà ghé lại vào quỳ gối đọc kinh cầu nguyện thêm mấy phút. Về đến nhà, bà đang định đi nằm nghỉ trưa một tí thì nghe có tiếng nổ ở đâu đây. Như đâu mãi bên phía đường Trần Quốc Toản thì phải! Không dám tin vào tai mình. Cháu Oanh thì đang ngồi ở bàn học, bà hỏi:

 

-“Cháu có nghe thấy gì không hả Oanh?’’

 

Oanh đáp:

 

-“Hình như có tiếng nổ ấy bà ạ.’’

 

 Tự nhiên bà đâm lo. Quái! Sao hôm nay bà thấy lòng không được yên, linh tính báo như có điềm gì không lành đang đến với bà. Nghĩ thế nhưng bà chẳng dám nói ra. Bà nghĩ: Chắc do mình lo nghĩ nhiều quá nên nó ám ảnh vậy thôi, chứ nào có chuyện gì. Ai dè, chừng năm phút sau, có người chạy đến báo tin Tuấn bị thương vì bom nổ. Nghe tin bà chẳng còn hồn vía gì nữa. Hỏi cháu tôi giờ ở đâu? Người đưa tin cho biết là họ đã đưa cháu vào bịnh viện Nhi Đồng gần đấy.

 

 

Chỉ kịp dặn dò Oanh mấy câu ở nhà coi nhà, rồi nhờ mấy người hàng xóm trông chừng nhà, bà hớt hải chạy sang bịnh viện. Nhìn thấy cháu thương tích đầy mình, bà oà khóc, kể lể hoàn cảnh cháu. Mọi người có mặt ai nghe qua cũng xót xa, thương cảm. Thầy giáo chủ nhiệm lớp Tuấn nhìn bà ái ngại, lúc sau chờ cho bà bớt xúc động mới từ từ lên tiếng kể lại: Lớp Tuấn đang dọn một chiếc xe hơi phế thải bên đường để lấy sắt vụn. Một đứa thấy trái đạn, không biết là nguy hiểm cầm giục ra ngoài. Thế là trái đạn nổ làm mấy em bị thương. Cũng may là Tuấn không đến nỗi nào nặng lắm, mặc dù bị nhiều mảnh đạn, nhưng chúng đều nằm ở những phần mềm. Thế mà cũng phải mất hơn tuần lễ nằm bịnh viện Tuấn mới tạm bình phục và trở về nhà được.

 

 

Tưởng thế là đã thoát nạn. Nào ngờ hai tuần sau Tuấn bị sốt, người co giật. Chở vội vào bịnh viện, bác sĩ chẩn đoán cháu bị bịnh phong đòn gánh. Vì khi bị thương, bịnh viện điều trị tắc trách, đã không chích ngừa cho cháu, họ đưa cháu vào bịnh viện Chợ Quán chữa trị, nhưng không còn kịp nữa. Gần tuần lễ sau, Tuấn qua đời!!!

 

 

Tưởng chẳng còn bút mực nào có thể tả nổi hết nỗi đau đớn của bà. Oanh cũng buồn lắm, cứ khóc hoài vì thương nhớ em, nhưng cũng chỉ biết đến thế mà thôi. Chẳng biết gì hơn, để trách trời cao, khéo gây cảnh tang thương tan tác, khiến cho gia đình đang đông đúc, yên vui, đầm ấm. Vậy mà chỉ có mấy tháng trời bỗng chốc tan hoang, chia lìa, ra đi hết, chỉ mình Oanh còn lại, trơ trọi giữa đời!!